Ái kỷ ngầm (Covert Narcissist)

Trong lĩnh vực tâm lý học, hành vi có thể được mô tả là công khai hoặc ngầm. Hành vi công khai là những hành vi có thể dễ dàng được người khác quan sát, chẳng hạn như hành vi của người ái kỷ truyền thống được mô tả trước đó. Tuy nhiên, hành vi ngầm là những hành vi tinh tế hơn và ít rõ ràng hơn đối với người khác.

Các dấu hiệu nhận biết của người mắc chứng ái kỷ ngầm bao gồm:

1. Hành vi gấy hấn thụ động

Trong khi những người mắc chứng ái kỷ công khai sẽ dễ nhận thấy qua lòng tự tôn và sự kiêu ngạo khi tương tác với người khác, thì những người mắc chứng ái kỷ ngầm có thể ít biểu hiện hơn.

Người ái kỷ ngầm chắc chắn khao khát sự quan trọng, hoặc sự cung cấp ái kỷ, và khao khát được ngưỡng mộ nhưng điều đó có thể khác với những người xung quanh họ. Họ có thể đưa ra những lời khen gián tiếp, hoặc cố tình hạ thấp thành tích hoặc tài năng của mình để mọi người có thể đảm bảo với họ về tài năng của họ. Những người ái kỷ ngầm sẽ sử dụng các chiến thuật nhẹ nhàng hơn để đạt được mục đích cuối cùng vẫn là để mọi người chú ý và thể hiện sự ngưỡng mộ họ.

2. Đổ lỗi và làm nhục

Làm xấu hổ là một chiến thuật mà những người ái kỷ có thể sử dụng để đảm bảo cảm giác về vị trí cao hơn của họ so với người khác. Người ái kỷ công khai (hướng ngoại) có thể rõ ràng hơn trong cách tiếp cận để giành được đòn bẩy, chẳng hạn như hạ thấp bạn một cách rõ ràng, thô lỗ, chỉ trích bạn và mỉa mai.

Người ái kỷ ngầm (hướng nội), ngấm ngầm có thể có cách tiếp cận nhẹ nhàng hơn để giải thích tại sao một điều gì đó là lỗi của bạn và họ không đáng bị đổ lỗi. Họ thậm chí có thể giả vờ là nạn nhân của hành vi của bạn hoặc tham gia vào hành vi lạm dụng tình cảm để đặt mình vào vị trí nhận được sự trấn an và khen ngợi từ bạn. Cho dù công khai hay ngấm ngầm, mục tiêu là khiến người kia cảm thấy nhỏ bé.

3. Tạo ra sự nghi ngờ nhầm lẫn

Mặc dù không phải lúc nào cũng lén lút, một số người ái kỷ ngầm có thể thích thú khi tạo ra sự nhầm lẫn. Họ có thể không đổ lỗi hoặc làm xấu hổ, nhưng thay vào đó, khiến mọi người nghi ngờ nhận thức của họ và tự nghi ngờ bản thân.

Đây là một cách khác để tạo đòn bẩy giữa họ và người khác. Một người ái kỷ ngầm cần sử dụng các chiến thuật như thế này để nâng cao bản thân và duy trì quyền lực trong tương tác. Nếu họ có thể khiến bạn nghi ngờ nhận thức của mình, điều đó cho phép họ có cơ hội thao túng và khai thác bạn nhiều hơn.

4. Sự coi thường

Những người mắc chứng ái kỷ ngầm sẽ làm bất cứ điều gì họ cần làm để giữ sự tập trung vào bản thân. Vì vậy, trong khi một người mắc chứng ái kỷ công khai sẽ công khai đẩy bạn sang một bên hoặc thao túng bạn để đạt được mục tiêu của họ, thì người mắc chứng ái kỷ ngầm lại là người chuyên nghiệp không thừa nhận bạn chút nào.

Không phải ngẫu nhiên mà những người mắc chứng ái kỷ nói chung có xu hướng thích tương tác với những người chu đáo và giàu lòng trắc ẩn. Người mắc chứng ái kỷ ngầm cũng nhận ra những cơ hội để thao túng.

Thay vì nói rõ ràng với bạn rằng bạn không quan trọng, họ có thể hủy hẹn, đợi đến phút cuối mới trả lời tin nhắn hoặc email, luôn đến muộn hoặc không bao giờ lên kế hoạch xác nhận. Họ không quan tâm đến thời gian hoặc sở thích của bạn, khiến bạn cảm thấy nhỏ bé và không quan trọng.

5. Cho đi có mục đích

Nhìn chung, những người mắc chứng ái kỷ không phải là người cho đi. Họ thấy khó có thể dồn năng lượng vào bất cứ thứ gì không có lợi cho họ theo cách nào đó. Một người mắc chứng ái kỷ ngầm có thể thể hiện mình theo cách trông giống như họ đang cho đi, nhưng hành vi cho đi của họ luôn có ý định nhận lại thứ gì đó.

6. Sự bỏ bê về mặt cảm xúc

Những người mắc chứng ái kỷ không có năng lực xây dựng và nuôi dưỡng mối liên kết tình cảm với người khác. Người mắc chứng ái kỷ ngầm cũng không khác gì. Vì vậy, mặc dù họ có vẻ tử tế và ít đáng ghét hơn so với người ái kỷ hướng ngoại, nhưng họ cũng không dễ tiếp cận hoặc phản ứng về mặt cảm xúc.

Bạn có thể sẽ không nhận được nhiều lời khen từ một người ái kỷ ngầm. Họ luôn tập trung vào việc giữ mình cao cấp để duy trì cảm giác tự tôn, vì vậy, thật dễ hiểu tại sao một người ái kỷ ngầm lại thấy khó khen ngợi bạn. Họ thường không coi trọng tài năng hoặc khả năng của bạn. Những người ái kỷ sẽ không có một mối quan hệ bạn bè lâu dài với bất kì ai vì họ không có khả năng cho đi và xây dựng mối quan hệ.

Một số cụm từ thường được những người mắc chứng ái kỷ ngầm sử dụng

• "Tôi quá tốt cho chuyện này. Tôi không nên phải chịu đựng những người này."

• "Tôi xứng đáng có được mọi điều tốt đẹp mà cuộc sống mang lại."

• "Những người khác có cuộc sống tốt hơn tôi và điều đó không công bằng. Tôi xứng đáng được nhiều hơn vì tôi tốt hơn những người khác."

• "Mọi người không bao giờ hiểu được sự đặc biệt của tôi."

• "Tôi không thể tin là anh lại làm thế. Đừng làm thế nữa. Anh nên cảm thấy xấu hổ."

• "Còn nhớ lúc tôi giúp anh cách đây vài năm không? Anh nợ tôi một ân huệ."

• "Em là người tuyệt vời nhất mà anh từng có. Anh sẽ không bao giờ tìm được ai khác giống như em đâu."

• "Sẽ không ai dành thời gian cho em đâu. Em nên biết ơn vì anh vẫn ở lại."

• "Tôi chỉ đùa thôi. Tôi không thể tin là anh lại coi chuyện đó là nghiêm túc."

Các bài viết liên quan

Ái kỷ công khai (Overt Narcissist)

Rối loạn nhân cách ranh giới (BPD)